حلال سولوسو چیست و چه کاربردی دارد
در مقاله حاضر سعی بر آن شده حلال سولوسو معرفی گردد. تفاوت های شیمیایی سه گرید این حلال ذکر شده و با توجه به این تفاوت ها کاربردهای آن بیان شده است. در انتها با اطلاعات ایمنی و شرایط نگهداری این حلال نیز آشنا می شویم.
معرفی
سولوسو (به انگلیسی : Solvesso) حلالی شفاف، بی رنگ، سنگین با رایحه ای شیرین با سمیت و فراریت بالاست. به طوری که کلیه تجهیزات و فرایندهای مرتبط با تولید این ماده باید سرپوشیده و ایمن باشد. این محصول از خانواده حلال های هیدروکربنی نفتی می باشد و در سه گرید متفاوت (100، 150، 200) با نقطه جوش های مختلف جهت استفاده در مصارف گوناگون تولید می شود. این حلال عمدتا شامل آروماتیک های C9-C11 بوده که دارای ترکیبات دی الکیل بنزن و تری الکیل بنزن با 9 تا 11 کربن می باشد. این حلال دارای ویژگی های تبخیر کنترل شده است، که آن را به حلالی عالی در صنعت تبدیل می کند.
تفاوت سولوسو 100، 150 و 200
این ماده درصد بالایی از ترکیبات آروماتیک و آلکیل تک حلقه ای از نوع تری متیل، پروپیلن ، ایزوپروپیلن به شکل مخلوط و با درصدهای مختلف است.
| سولوسو 100 | سولوسو 150 | سولوسو 200 | |
| درصد آرومات | بیشتر از 99 | بیشتر از 99 | بیشتر از 99 |
| دامنه جوش | 181-155 | 209-178 | 284-229 |
| عدد تبخیر | 45-40 | 120 | بیشتر از 1000 |
| نقطه اشتعال | 41 | 62 | 97 |
| مرزهای انفجار |
7.0-0.8 |
7.0-0.6 | 0.8-0.5 |
کاربرد حلال سولوسو
با توجه به تنوع گریدهای محصول سولوسو و تفاوت های آن که بیشتر به خصوصیات شیمیایی برمی گردد، لذا کاربرد این محصول نیز در صنایع خاص خود محصول می باشد. ¹
سولوسو 100
با توجه به اینکه درصد ترکیبات آروماتیک در سولوسو 100 بیشتر از 99 درصد است و با توجه به نقطه تبخیر (45-40) و نقطه جوش (181-155 درجه سانتیگراد) و نقطه اشتعال (41) موارد کاربرد این محصول عبارتند از:
- تولید رزین های مختلف مانند آلکیدی، مالئیک و اوره و.. .
- استفاده از این حلال در صنعت چاپ و تولید جوهرهای چاپ و لیتوگرافی متداول می باشد.
- در صنایع کشاورزی نیز به عنوان ماده اولیه جهت ساخت علف کش، حشره کش و… استفاده می شود.
- مورد استفاده دیگر این حلال در صنعت نساجی برای چربی زدایی است.
سولوسو 150
سولوسو 150 دارای بیش از 99 درصد ترکیبات آروماتیک، با نقطه جوش 180 درجه سانتیگراد، با درجه تبخیر 120 و با نقطه اشتعال 62 درجه سانتیگراد در صنایع مختلف کاربرد دارد. از این حلال برای تولید برخی مواد اولیه به عنوان ماده واسطه استفاده می شود، بنابراین حلال سولوسو 150 در صنعت بسیار پرکاربرد است. از متداول ترین کاربرد این ماده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این حلال به دلیل خصوصیات شیمیایی خاص، رقیق کننده مناسبی برای تولید رنگ و پوشش های مختلف می باشد.
- برای تولید کنندگان مواد شیمیایی دوستدار طبیعت و سازگار با محیط زیست در صنعت کشاورزی مانند علف کش ها، قارچ کش ها و آفت کش ها، حلال سولوسو 150 به دلیل نداشتن اتیل بنزن در فرمول شیمیایی آن، بسیار مناسب می باشد.
سولوسو 200
سولوسو 200 از محصولات مهم آروماتیک به شمار می آید. این حلال قابلیت حل شوندگی در حلال های آروماتیک را دارد اما در آب این قابلیت را ندارد، حلال سولوسو 200 دارای نقطه جوش 284-229 درجه سانتیگراد و نقطه اشتعال 97 درجه سانتیگراد می باشد. این حلال به دلیل نقطه ی جوش بالا، سرعت تبخیر پایین، نقطه اشتعال بالا با آلایندگی پایین و در عین حال معطر و سازگار با طبیعت ، از حلال های پرکاربرد در صنایع گوناگون می باشد. از متداول ترین کاربردهای این ماده می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- در صنعت چاپ و ساخت جوهر استفاده می شود.
- از این گرید حلال در صنعت کشاورزی و ساخت حشره کش، علف کش با رویکرد ساخت سموم سازگار با محیط زیست استفاده می شود.
- از سایر موارد استفاده از این حلال در ساخت روان کننده رنگ، روغن و همچنن صنایع ریخته گری نیز می باشد.
از دیگر موارد مصرف حلال سولوسو می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- این حلال در فرایند ساخت چرم استفاده می شود.
- در ساخت مواد آرایشی از جمله مرطوب کننده ها کاربرد دارد.
- از دیگر کاربردهای این ماده در صنایع دارویی است.
- از این حلال در تولید تمیزکننده های صنعتی نیز استفاده می شود.
- این ماده در ساخت لاستیک ها، درزگیرها و سیالات و مواد شیمیایی تصفیه آب نیز مصرف دارد.
تولید سولوسو
حلال سولوسو از تقطیر مواد آروماتیک (معطر) که از روغن خام به دست آمده، تولید می شود. فرایندها و تجهیزات برای تولید، انتقال و نگهداری این حلال های معطر محصور شده است. به طور کلی سولوسو برش های مختلف از مواد آروماتیک می باشد که با توجه به گستره تقطیر به سه گرید تقسیم می شود. به دلیل سمیت بالای این محصول کلیه تجهیزات مربوط به تولید همان گونه که بیان شد باید کاملا سرپوشیده باشد تا از نشت مواد جلوگیری گردد.
سولوسو 100 معمولا شامل آروماتیک های C9-C11 بوده که دارای ترکیبات دی الکیل بنزن و تری الکیل بنزن با تعداد کربن 9 تا 11 می باشد. سولوسو 150 نیز از خانواده هیدروکربن های نفتی بوده و عمدتا از هیدروکربن های معطر C10وC9-C11 تشکیل شده است.حلال سولوسو 200 ترکیبی از هیدروکربن های به دست امده از تصفیه جریان های معطر با تعداد کربن عمدتا در حدود 15-12 C می باشد. شایان ذکر است کیفیت این حلال بسیار وابسته به مواد اولیه (مواد نفتی) که از آن استخراج شده، دارد.
اطلاعات ایمنی در رابطه با نگهداری سولوسو
- حلال سولوسو قادر به جمع آوری بارهای ساکن و ایجاد احتراق می باشد. بنابراین این ماده باید دور از حرارت، نور مستقیم خورشید و شعله، در جای خشک و خنک و مجهز به تهویه هوا و با رعایت موارد ایمنی نگهداری شود . با توجه به سمی بودن این حلال ، ورود آن به محیط آبی باعث آسیب به آبزیان و محیط زیست می شود.
- قرار گرفتن طولانی در معرض این ماده باعث خشکی و ترک پوست می شود. در صورت تماس پوستی باید محل تماس با آب و صابون شسته و لباسهای آلوده تعویض و شستشو شود.
- استنشاق این حلال باعث سرگیجه، تهوع و بیهوشی و باعث آسیب به ریه می شود. در صورت تنفس حتما به پزشک مراجعه گردد.
- تماس چشمی با این محصول باعث سوزش می شود. بهتر است در صورت تماس، چشم با آب فراوان شستشو و به پزشک مراجعه گردد.
- در صورت بلعیدن باید فرد را وادار به استفراغ نموده و بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
- به طور کلی بهتر است در زمان کار و استفاده از این محصول از امکانات ایمنی مانند دستکش، عینک، کفش مخصوص کار و لباسهای مقاوم در برابر محصولات شیمیایی استفاده کرد. ²
دیدگاهتان را بنویسید