بوتیل گلایکول استات چیست و چه کاربردی دارد؟
در این مطلب به معرفی بوتیل گلایکول استات پرداخته ایم. فرمول بوتیل گلایکول استات، شکل مولکولی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی، کاربرد های آن در صنایع، روش تولید و در آخر نکات و موارد ایمنی در مورد نگهداری و کار با این ماده شیمیایی مورد برسی قرار گرفته است.
معرفی بوتیل گلایکول استات
بوتیل گلایکول استات (2Butoxyethyl acetate) یا بوتیل گلیکول استات مایعی بی رنگ مایل به زرد کم رنگ، شفاف، با بوی نسبتا ملایم با حلالیت متوسط می باشد. حلال بوتیل گلایکول استات دارای نقطه جوش بالا و فراریت کم می باشد. این ماده قابلیت حل شوندگی در طیف گسترده ای از حلال ها را دارد، در حالی که حل شوندگی این ماده در آب کم است.
به شکل کلی در صنایع مختلف این ماده جهت همبستگی بین مواد، ساخت فرمولاسیونی یک دست و جهت آسان تر کردن فرایند هم زدن مواد ، استفاده می شود. حلال بوتیل گلایکول استات دارای هر دو گروه پیوند استری و اتری می باشد بنابراین در واکنش ها خواصی مشابه هردو گروه از خود نشان می دهد. این ماده در ساخت پلی ونیل استات پرکاربرد است و وجود آن باعث ایجاد مقاومت برای هیدروکربن های آلیفاتیک، آروماتیک می شود و نتیجتا خواص کاربردی آنها را افزایش می دهد.
خرید بوتیل گلایکول استات با بالاترین کیفیت در ایران از پتروکیمیا سپهر
فرمول بوتیل گلایکول استات
فرمول: C8H16O3
| فرمول ساختاری بوتیل گلایکول استات | ساختار مولکولی بوتیل گلایکول استات |
 |
 |
مشخصات شیمیایی و فیزیکی بوتیل گلایکول استات
| شکل ظاهری | مایع شفاف بی رنگ |
| فرمول مولکولی | C8H16O3 |
| جرم مولی | ۱۶۰٫۲ g·mol−۱ |
| چگالی | ۰٫۹۴ g/cm3, liquid |
| دمای ذوب | −۶۳ °C to -72°C |
| دمای جوش | ۱۹۲ °C |
| انحلال‌پذیری در آب | ۱٫۵% at 20°C |
کاربرد بوتیل گلایکول استات
به دلیل حلالیت متوسط، این ترکیب کاربرد گسترده ای در صنایع مختلف دارد. متداول ترین کاربرد بوتیل گلایکول لاستات در روند تولید رنگ و رزین می باشد. از کاربردهای بوتیل گلایکول استات می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکی از مهم ترین کاربردهای این ترکیب در صنعت تولید پوشش ها و انواع چسب می باشد. استفاده از این محصول باعث براق شدن و یکنواختی پوشش ها در دمای 150 تا 250 درجه سانتیگراد می شود.
- به خاطر حلالیت مناسب و بالا بودن دمای تبخیر این ترکیب، باعث عدم ایجاد شیار ناشی از حرکت قلمو و یکنواختی نیترات سلولز و لاک های سلولز اتر می شود.
- از دیگر موارد مصرف بوتیل گلایکول استات می توان به استفاده از آن در صنعت چاپ اشاره کرد. این ترکیب جزیی از جوهرهای فلکسوگرافی، گراور و چاپ صفحه می باشد.
- همچنین از این ماده در تولید جوهر خودکار، رنگ های مخصوص رنگرزی و چاپ پارچه نیز استفاده می شود.
- مورد استفاده دیگر بوتیل گلایکول استات در پولیش مبلمان برای از بین بردن لکه های روی چوب ، جلای مبل و تزیین چوب می باشد.
- کاربرد دیگر این ترکیب در ساخت محصولات آرایشی بهداشتی و صابون های مایع می باشد.
- در صنایع دارویی نیز به عنوان حلال استخراج برای آنتی بیوتیک های خاص استفاده می شود.
- به دلیل قطبی و غیر قطبی بودن این ترکیب در صنعت پاک کننده ها به منظور از بین بردن گریس و روغن استفاده می شود.
- حلال بوتیل گلایکول استات برای تولید سموم کشاورزی نیز مناسب می باشند.
- همچنین این ترکیب می تواند ماده اولیه در تولید ابریشم مصنوعی باشد.
تولید بوتیل گلایکول استات
در یک روش برای تولید بوتیل گلایکول استات طی یک واکنش برگشت پذیر میان اتیلن اکسید با نرمال بوتیل الکل آب گیری شده و در نتیجه اتیلن گلایکول بوتیل اتر تولید می شود. در مرحله بعد از واکنش بوتیلن گلایکول بوتیل اتر با اسید استیک ، کلرید اسید استیک اتیلن گلیکول بوتیل اتر تولید خواهد شد.
در روش دیگر برای تهیه بوتیل گلایکول استات از واکنش استریفیکاسیون استفاده می شود. در این روش گلیکول بوتیل اتر و اسید استیک ماده اولیه استفاده می باشند. این فرایند در حضور یک کاتالیزور در دمای استری 70 تا 150 درجه سانتیگراد انجام می شود. آب تولید شده در واکنش از طریق تقطیر آزئوتروپیک حذف می شود. در این روش واکنش استری شدن اصلاح شده و اتیلن گلایکول بوتیل اتر و اسید استیک واکنش نداده، دوباره بازیابی می شود.
این روش علاوه بر تولید مداوم دارای مزیت هایی مانند سادگی عملیات تولید، بهبود کارایی ، کاهش هزینه تولید ، و کاهش انتشار آلاینده های جامد و فاضلابی در مقیاس زیاد می شود که در صنعت، ارزش زیادی دارد.
نکات ایمنی در رابطه با بوتیل گلایکول استات
- بوتیل گلایکول استات یک ترکیب اشتعال پذیر و خطرناک می باشد. این ماده بهتر است در مکان های سرباز و به شکل جداگانه از مواد دیگر به دور از مواد آتش زا و تابش مستقیم خورشید نگهداری شود. در صورت انبار شدن در فضای بسته باید در محلی خشک، خنک و با تهویه مناسب باشد. درب ظرف تا زمان استفاده باید محکم بسته شود. ¹
- در صورت بروز آتش سوزی استفاده از کف و پودر برای اطفاء حریق مناسب می باشد. و از ورود بی دلیل به محوطه آتش سوزی جلوگیری شود.
- از آنجایی که استنشاق این ماده باعث مشکلات تنفسی، سردرد و سرگیجه می شود، ضروری است در استفاده از آن از دستکش، لباس کار، عینک و ماسک استفاده شود.
- در صورت تماس این ماده با چشم حتما چشم ها را با آب سرد فراوان شستشو داده و به پزشک مراجعه گردد. قرار گرفتن های طولانی با این ترکیب باعث آسیب کلیوی، آسیب کبد و بیماری های خونی می شود.
دیدگاهتان را بنویسید